24 Şubat 1525: François I, Pavia'da

Fransa Kralı François I , birliklerinin başında İtalya’da girdiği zaman; Karl 5 (Şarlken)’ in Provence’da bulunan birliklerinin geri çekildiğini görerek, Pavla’nın ellerine düşmesini bekledi.

Fakat dört ay içinde toparlanan Karl 5’in ordusu, 1525 yılının 23 Şubat’ı 24 Şubat’a bağlayan gecesi Pavia yakınındaki Mirabello’ya saldırdı. Fransız topçusu, düşman kuvvetlerinin öncülerinin olduğu yerde durdurunca kolay bir zafer kazanacağını düşünen François I ; her zamanki cesaretiyle hücuma geçti. Fakat bu arada kendi toplarıyla Karl 5’in ordusunun arasına girmiş ve bundan faydalanan Karl 5 de kısa bir sürede Kral’ın ordusunun kanatlarını ezmişti.

**Lombardiya’daki Fransız ilerleyişi; kırmızı renk İmparatorluk, mavi renk ise Fransız hareketlerini göstermektedir.**

Beraberindeki askerlerle ortada kalan François I ise, ümitsizliğin verdiği bir kuvvetle aslanlar gibi dövüşmesine rağmen; düşmanın sayıca üstünlüğü karşısında yenilmekten kurtulamadı. Nihayet teslim olmaya karar verdiği zaman beraberindeki 26.000 savaşçıdan 10.000’i ölmüş veya esir düşmüştü. Karl V’le birlikte savaşmakta olan Bourbon, François I’in kılıcını almak istedi ama François I , ona vermeyerek Napoli Kral Naibi’ne teslim etti.

Bu savaşta en yakın arkadaşlarını da kaybederek esir düşen François I, Pavia Savaşı’nın akşamı annesine yazdığı mektupta «Şerefimizden başka her şeyimizi kaybettik.» Diyordu.

Muharebenin Sonuçları

Fransız mağlubiyeti kesindi. Fransız ordusu dağılmış, bütün komutanları ya esir düşmüş, ya da öldürülmüştü. Kral François esir düşmüştü; Bonnivet, Le Tremoille, La Palice, de la Poleve Lorraine savaşta ölmüş, Montmorency ve Flourance ise kaçmaya çalışırken ölmüştü. Esir Kral François, Pizzighettone Kalesi’ne hapsedildi. François, annesi Louise de Savoie’a mektup yazdı;

“Kötü şansımın nasıl sürdüğünü soracak olursan şunu bilmeni isterim: Her şey karanlık, onurum ve şu an için tehlikede olmayan yaşamımdan başka…”

Daha sonra François, mahkûmluğu sırasında Napolı’den bir haber aldı: Papa’ya söz verdiği üzere yolladığı ordu bozguna uğramış ve hiçbir şey elde edemeden Fransa’ya geri dönmüştü. Mart ayında Dük Alenchon, elinde kalan birlikler ile Lyon’a çekildi. Böylece Milano’daki Fransız nüfuzu sona ermiş oldu. Savaşın başka bir önemli sonucu daha vardı, oğlunun esir düştüğünü öğrenen Ana Kraliçe Louise, dönemin Osmanlı İmparatorluğu padişahı I. Süleyman’a Jean Frangipani aracılığıyla mektup gönderdi ve oğlu kurtarmasını istedi. Sultan Süleyman, bu ricayı kabul etti ve Fransızlarla yakınlaştı, Habsburg hakimiyetine savaş açtı. 29 Ağustos 1526 tarihinde yapılan Mohaç Muharebesi kesin Osmanlı zaferi ile sona erdi. Habsburglar, bu durumdan endişe duymaya başladı ve imzalanan barış antlaşması ile Kral serbest bırakıldı.